Để tăng cường lực lượng phòng thủ, SSCĐ bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc, tháng 7-1987, Tư lệnh Hải quân ra quyết định thành lập Tiểu đoàn 678 với lực lượng ban đầu gồm 3 đại đội, 77 cán bộ, chiến sĩ, chủ yếu lấy từ Tiểu đoàn tên lửa bờ (TLB) 679 và Lữ đoàn 172 Hải quân. Tháng 8-1987, Tiểu đoàn lên đường sang Liên Xô học tập. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, hầu hết cán bộ, chiến sĩ chưa biết tiếng Nga nhưng chỉ sau 18 tháng, Tiểu đoàn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và trở về nước, sẵn sàng tiếp nhận vũ khí trang bị (VKTB).
Ngày 11-11-1988, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam ra quyết định thành lập Tiểu đoàn TLB 680 trực thuộc Quân chủng Hải quân với lực lượng nòng cốt là Tiểu đoàn 678.
Trước yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới, ngày 3-4-1993, Bộ Quốc phòng nâng cấp Tiểu đoàn 680 thành Đoàn TLB 680, trực thuộc Quân chủng Hải quân. Ngày 4-5-2012, Đoàn được điều chuyển về trực thuộc Vùng 3 Hải quân. Tiếp đó, ngày 22-5-2013, Đoàn được tổ chức lại thành Lữ đoàn TLB 680. Đây là sự kiện đánh dấu bước phát triển và trưởng thành mới của Lữ đoàn 680, nhất là về trình độ, khả năng làm chủ VKTB; trình độ tổ chức chỉ huy, điều hành của đội ngũ cán bộ các cấp.
Những ngày đầu mới thành lập, ngoài việc phải quản lý, làm chủ VKTB hiện đại, đơn vị gặp rất nhiều khó khăn về nơi ăn ở, sinh hoạt. Song được sự quan tâm của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng, Vùng 3 Hải quân; sự giúp đỡ của Trung đoàn Công binh 83 Hải quân (nay là Lữ đoàn 83), cùng sự đoàn kết, nỗ lực của cán bộ, chiến sĩ, Lữ đoàn nhanh chóng ổn định, bước vào huấn luyện, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ.
Tên lửa Lữ đoàn 680 công kích mục tiêu
Là một trong những đơn vị chủ công của lực lượng phòng thủ bờ biển, Lữ đoàn 680 luôn làm tốt công tác huấn luyện, nhất là huấn luyện làm chủ VKTB đặc chủng. Hàng năm, qua kiểm tra, kết quả huấn luyện SSCĐ luôn đạt và vượt chỉ tiêu, yêu cầu đề ra. Đơn vị đã kết hợp chặt chẽ giữa tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, luyện tập, diễn tập với tự nghiên cứu, học tập để nâng cao trình độ cán bộ các cấp. Đơn vị luôn bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, “sát phương án, nhiệm vụ; sát đối tượng tác chiến; sát chiến trường; sát tổ chức biên chế; sát VKTB”. Nhiều năm, Lữ đoàn đạt danh hiệu Đơn vị huấn luyện giỏi cấp Bộ và cấp Quân chủng. Đặc biệt, năm 1997, Lữ đoàn đảm bảo tên lửa cho 2 tàu 1241 bắn trúng mục tiêu, an toàn tuyệt đối về người và VKTB. Năm 2007 và 2017, Lữ đoàn đều chuẩn bị và trực tiếp thực hành bắn tên lửa thành công, tiêu diệt mục tiêu ngay từ quả đạn đầu. Đó là minh chứng khẳng định chất lượng huấn luyện chiến đấu, trình độ, khả năng làm chủ VKTB kỹ thuật của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn, đủ sức hoàn thành nhiệm vụ theo các phương án trong tình hình mới.
Công tác SSCĐ, xây dựng chính quy cũng là nhiệm vụ chính trị trọng tâm xuyên suốt của đơn vị. Lữ đoàn duy trì các lực lượng, phương tiện, VKTB luôn ở trạng thái sẵn sàng cơ động thực hiện nhiệm vụ ngay khi có mệnh lệnh của trên. Đơn vị thực hiện chính quy, hiện đại từ nhận thức, hành động của bộ đội đến cảnh quan, môi trường, doanh trại, nhà xưởng. Đơn vị duy trì nghiêm các chế độ công tác kỹ thuật gắn với thực hiện Cuộc vận động 50 và hai đột phá “Xây dựng chính quy kỹ thuật và làm chủ VKTB kỹ thuật” nên hệ số kỹ thuật của VKTB luôn đạt và vượt chỉ tiêu đề ra, bảo đảm tốt cho nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ và các nhiệm vụ khác.
Hoạt động công tác đảng, công tác chính trị được Lữ đoàn triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả. Nổi bật là năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng các cấp và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên không ngừng nâng lên. Cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ, SSCĐ hy sinh vì chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Mối quan hệ đoàn kết, gắn bó với cấp ủy, chính quyền và nhân dân, đơn vị bạn trên địa bàn đóng quân thường xuyên được củng cố, tăng cường, tạo thuận lợi cho Lữ đoàn triển khai thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ, xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh gắn với địa bàn đóng quân an toàn.
Bên cạnh đó, những năm qua, Lữ đoàn đầu tư mạnh mẽ về hậu cần, phát huy tốt nội lực đơn vị, vì thế điều kiện ăn ở, sinh hoạt của đơn vị ngày càng chính quy, khang trang, sạch, đẹp. Đời sống bộ đội được giữ vững và cải thiện...
Phát huy truyền thống 30 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành, thời gian tới, Lữ đoàn 680 tăng cường xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị làm cơ sở xây dựng tổ chức đảng TSVM, đơn vị VMTD; không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện; tích cực luyện tập thuần thục các phương án tác chiến; nắm chắc tình hình, SSCĐ cao, không để bị động, bất ngờ, quyết tâm giành thắng lợi trong mọi tình huống. Phát huy dân chủ, đề cao kỷ luật, cấp ủy, chỉ huy các cấp đã rèn luyện cho cán bộ, chiến sĩ có phương pháp, tác phong công tác, sinh hoạt khoa học; tăng cường các hoạt động giao lưu, kết nghĩa trên địa bàn; giúp đỡ nhân dân nhằm xây dựng hình ảnh tốt đẹp “Bộ đội cụ Hồ-Người chiến sĩ Hải quân”; tô thắm thêm truyền thống "Phát huy nội lực, chủ động hiệp đồng, đoàn kết quyết thắng".
NHỮNG THÀNH TÍCH NỔI BẬT CỦA LỮ ĐOÀN
Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba (1999), Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (2008); Bộ Quốc phòng tặng Cờ “Đơn vị dẫn đầu Phong trào thi đua Quyết thắng” và 5 Cờ “Đơn vị Huấn luyện giỏi”; Đảng ủy Quân chủng tặng cờ “Tổ chức cơ sở Đảng trong sạch tiêu biểu từ 1996-1998... Đặc biệt, với thành tích liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, năm nay Lữ đoàn tiếp tục được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba.
Theo Báo Hải quân Việt Nam