Rác thải nhựa là vấn đề bức thiết mang tính toàn cầu. Thực hiện lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ về chống rác thải nhựa, TP Cần Thơ tích cực triển khai quyết liệt các giải pháp. Qua đó, xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo mang lại hiệu quả thiết thực, từng bước nâng cao nhận thức, tạo lập thói quen hạn chế sử dụng bọc ni lông và sản phẩm nhựa dùng một lần...
Tiệm Trà hoa trái cây trên đường Nguyễn Văn Cừ là một trong những nơi tiên phong ở TP Cần Thơ sử dụng ly giấy, quai xách bằng lục bình thay sản phẩm nhựa.
►Cách làm hay, sáng tạo
Thời gian qua, hàng loạt phong trào thi đua, chương trình hạn chế rác thải nhựa diễn ra đã nhận được hưởng ứng, quan tâm mạnh mẽ của các cấp chính quyền, doanh nghiệp, nhân dân. Cùng nhằm thực hiện hạn chế đồ nhựa dùng một lần, tại nhiều quận, huyện, phường xã ở TP Cần Thơ, phong trào giảm thiểu rác thải nhựa cũng được đẩy mạnh. Nhiều cuộc họp hiện giờ đã không có sự xuất hiện của nước uống đóng chai nhựa, thay vào đó là bình thủy tinh, bình sứ.
Với quyết tâm “nói không với rác thải nhựa”, Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố có nhiều mô hình hay trong việc phòng, chống, thu gom, thay thế và tái chế rác thải nhựa tạo được sự lan tỏa trong cộng đồng. Phát động từ tháng 6-2019, đến nay mô hình “Ði chợ bằng giỏ nhựa thay bọc ni lông” lan tỏa sâu rộng, nhiều chị em phụ nữ trên địa bàn thành phố tích cực hưởng ứng. Trong đó, xã Thạnh Phú, huyện Cờ Ðỏ được chọn làm điểm. Qua 1 năm triển khai, mô hình bước đầu đã làm thay đổi thói quen sử dụng bọc ni lông của chị em phụ nữ khi đi chợ hay mua đồ dùng. Từ khi được hội phụ nữ các cấp tuyên truyền về tác hại của ni lông và khuyến khích sử dụng giỏ nhựa để đi chợ, chị Nguyễn Thị Thanh ở xã Thạnh Phú, huyện Cờ Ðỏ đã thay đổi thói quen hằng ngày. Theo chị Thanh, mỗi ngày đi chợ nếu không sử dụng giỏ nhựa thì một người sử dụng từ 3-10 bọc ni lông, như vậy một lượng rác lớn khó phân hủy sẽ thải ra môi trường.
Gắn với xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, xã Ðịnh Môn, huyện Thới Lai tích cực tuyên truyền, vận động người dân thực hiện phân loại rác tại nhà và thu gom rác để đúng nơi quy định. Ông Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch UBND xã Ðịnh Môn, huyện Thới Lai, cho biết: Từ ngày triển khai mô hình phân loại rác tại nhà, người dân trong xã hưởng ứng rất nhiệt tình. Mọi người đã có ý thức phân loại rác thải ngay tại hộ gia đình, sau đó để rác đúng nơi cho xe rác thu gom. Ở những tuyến chưa có xe thu gom, xã vận động bà con thu gom, chôn lấp. Riêng rác thải nông nghiệp, xã được hỗ trợ 4 thùng chứa, định kỳ 2 tháng/lần, xe chuyên dụng của Công ty TNHH ADC vận chuyển về Hà Tiên xử lý…
Một số đơn vị, địa phương đang thực hiện mô hình “Ðổi rác lấy quà” khuyến khích người dân phân loại rác thải nhựa tại nguồn, góp phần hạn chế rác thải nhựa ra môi trường. Tại “Ngày hội thiếu nhi tham gia bảo vệ môi trường” (Công viên Lưu Hữu Phước, quận Ninh Kiều) diễn ra vừa qua, các em thiếu nhi chỉ cần mang theo các vật dụng trong gia đình: chai lọ nhựa, bọc ni lông, pin, đồ chơi điện tử, chai lọ… đã qua sử dụng là có thể đổi lấy những món đồ chơi, bánh kẹo, nước uống… Ngoài ra, tại ngày hội, các em thiếu nhi còn được tham gia nhiều trò chơi: phân loại rác, bỏ rác vào thùng nhanh... Ðưa hai con đến tham gia ngày hội, anh Nguyễn Thành Nhân ở đường Nguyễn Văn Cừ, quận Ninh Kiều, chia sẻ: Ðây là sân chơi lành mạnh, thiết thực và bổ ích cho các bé. Thông qua các trải nghiệm thú vị hay đổi rác lấy quà giúp các bé hiểu hơn về phân loại rác thải và ý thức bảo vệ môi trường ngay từ bé.
►Nhiệm vụ lâu dài
Mặc dù Cần Thơ có nhiều cố gắng trong hạn chế rác thải nhựa nhưng đến nay vẫn chưa thay đổi hoàn toàn thói quen sử dụng bọc ni lông, hộp nhựa của một bộ phận người dân cũng như cơ sở, sản xuất, kinh doanh. Rác thải nhựa vẫn còn nhiều trong môi trường. Một trong những nguyên nhân chính là sự tiện dụng của bọc ni lông, hộp nhựa khiến người tiêu dùng không dễ để từ bỏ thói quen này.
Tháng 4 vừa qua, UBND TP Cần Thơ ban hành Công văn 941/UBND-XDÐT về việc tiếp tục thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” trên địa bàn thành phố. Theo đó, UBND thành phố giao giám đốc sở, thủ trưởng các cơ quan, ban, ngành, chủ tịch UBND quận, huyện tiếp tục xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” trong thời gian tới. Ðồng thời, tăng cường tuyên truyền, vận động các cá nhân, tổ chức trên địa bàn thực hiện có hiệu quả phong trào “Chống rác thải nhựa” của thành phố. Bên cạnh đó, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố nghiên cứu các sản phẩm thân thiện môi trường, dễ phân hủy, có thể tái sử dụng để thay thế các sản phẩm nhựa, ni lông dùng một lần, đảm bảo vệ sinh môi trường, hạn chế tối đa rác thải nhựa trên địa bàn thành phố…
Theo ông Nguyễn Chí Kiên, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Cần Thơ, cho biết đã ký kết liên tịch với 7 tổ chức chính trị- xã hội trên địa bàn thành phố về công tác tuyên truyền, thu gom rác thải, bảo vệ môi trường trên địa bàn TP Cần Thơ. Từ năm 2019 đến nay, phong trào “Chống rác thải nhựa” được tập trung thực hiện đạt kết quả tốt, góp phần giữ gìn và phát triển thành phố bền vững, xanh- sạch- đẹp.
Xác định chống rác thải nhựa là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài, thời gian tới, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố sẽ tiếp tục phối hợp các ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền cũng như xây dựng, nhân rộng các mô hình, cách làm hay để nâng cao ý thức cho các tổ chức, cá nhân và người dân trên địa bàn về hạn chế sử dụng rác thải nhựa, bọc ni lông khó phân hủy...
Bài, ảnh: T. TRINH (baocantho.com.vn)