Theo ngành thú y TP Cần Thơ, đến thời điểm này, bệnh dịch tả heo châu Phi (DTHCP) vẫn tiếp tục xuất hiện trên đàn heo nuôi tại hộ gia đình trên toàn thành phố. Điều đáng lo ngại là tình hình bệnh dịch xuất hiện ngày càng nhiều và phát tán, lây lan càng nhanh. Công tác ngăn ngừa lây lan, dập tắt bệnh dịch đang được ngành chức năng thành phố, các quận, huyện tập trung thực hiện với mong muốn bảo vệ đàn heo nuôi còn lại và hỗ trợ người dân tái đàn khi dập tắt dịch bệnh.

Đàn heo chăn nuôi áp dụng biện pháp an toàn sinh học được thực hiện tại hộ chăn nuôi ở huyện Vĩnh Thạnh, ngăn chặn bệnh DTHCP xâm nhập.

Dịch bệnh lây nhanh

Chỉ tính riêng trong những ngày gần đây, bệnh DTHCP xuất hiện nhanh và lan rộng trong những hộ gia đình chăn nuôi heo nhỏ lẻ trên địa bàn TP Cần Thơ. Cụ thể: ngày 14-7-2019, bệnh DTHCP phát sinh thêm tại 30 hộ chăn nuôi của 27 ấp, khu vực thuộc 19 phường, xã của 7 quận, huyện (Bình Thủy, Ô Môn, Thốt Nốt, Phong Điền, Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh). Tổng đàn heo trong ổ dịch 956 con; số heo được ngành thú y tiêu hủy 368 con, khối lượng là 47.014kg. Đến ngày 16-7-2019, bệnh DTHCP phát sinh thêm tại 25 hộ chăn nuôi của 22 ấp, khu vực của 15 phường, xã thuộc 6 quận, huyện (Bình Thủy, Ô Môn, Thốt Nốt, Phong Điền, Thới Lai, Cờ Đỏ). Tổng đàn heo trong ổ dịch 388 con; số heo được ngành thú y tiêu hủy 321 con, khối lượng là 19.226kg.

Tính đến hết ngày 16-7-2019, bệnh DTHCP đã xảy ra tại 712 hộ chăn nuôi heo thuộc 66 xã, phường của 9 quận, huyện. Tổng số heo trong ổ dịch là 20.055 con, số heo bệnh là 8.578 con, chết 3.562 con, số heo tiêu hủy là 18.952 con (ngành thú y tiêu hủy 18.638 con, khối lượng là 1.009,6 tấn và chủ hộ tự tiêu hủy 314 con). Ông Lê Trung Hoàng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP Cần Thơ, cho biết: “Đến thời điểm này, công tác tiêu độc khử trùng, xử lý đàn heo bị nhiễm bệnh được ngành thú y thành phố và các quận, huyện thực hiện nghiêm túc. Đồng thời, số heo chết, tiêu hủy do bệnh được ghi nhận đầy đủ, thực hiện hỗ trợ theo nguyên tắc, trình tự, thủ tục hỗ trợ tại Nghị định số 02/2017/NĐ-CP của Chính phủ đối với đàn heo bị tiêu hủy trước ngày 26-6-2019. Sau ngày 26-6, heo bị tiêu hủy do bệnh dịch sẽ áp dụng hỗ trợ theo Quyết định số 793/QĐ-TTg ngày 27-6-2019 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế, chính sách, đối tượng hỗ trợ, mức hỗ trợ kinh phí trong phòng, chống bệnh DTHCP, nhằm tạo điều kiện cho nông dân tái đàn khi bệnh dịch được dập tắt...”.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP Cần Thơ, toàn thành phố hiện có tổng đàn heo 122.254 con, phát triển đạt 89,89% kế hoạch năm. Đầu năm 2019, một ổ dịch bệnh lở mồm long móng trên heo xảy ra tại xã Thạnh Phú, huyện Cờ Đỏ (đã được dập tắt) và đến nay bệnh DTHCP bùng phát, lây lan trên diện rộng và gây thiệt hại trên 16,4% tổng đàn heo nuôi trên địa bàn thành phố.

Giải pháp phòng tránh lây lan

Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP Cần Thơ, khẳng định: Bệnh DTHCP không ảnh hưởng đến con người và những động vật khác so với loài heo. Nhưng, con người và động vật khác có thể có vai trò quan trọng trong việc gieo rắc bệnh này. Bởi, sự lây truyền của bệnh dịch rất phức tạp, bao gồm nhiều yếu tố, tuy nhiên con đường chính truyền bệnh được biết qua việc con người đi lại từ những nơi có mối nguy tiềm tàng gây bệnh hay vận chuyển thực phẩm nhiễm bệnh từ khu vực bị bệnh (với khoảng cách xa) và mang vi-rút lây bệnh đến khu vực khác. Những yếu tố lây bệnh khác như những côn trùng, con vật khác (chuột, ruồi…), nguồn nước nhiễm bẩn, thực phẩm và xe vận chuyển thức ăn bị nhiễm bẩn, vi rút bệnh DTHCP đến nơi chăn nuôi khác lây truyền bệnh dịch.

Ông Lê Trung Hoàng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP Cần Thơ, khuyến cáo: Để ngăn ngừa vật nuôi với mầm bệnh, tránh để heo nuôi nhiễm bệnh phải thực hiện hàng loạt giải pháp về tập trung an toàn sinh học trong chăn nuôi, như: chuồng trại chăn nuôi xây dựng phải có khoảng cách nhất định, nơi xây dựng cách nhà dân, khu dân cư, nơi đi lại của con người, ngăn chặn sự xâm nhập của các loài vật khác; cơ sở chăn nuôi phải có rào cản, cửa đóng mở nhằm tránh người ra vào mang vi-rút DTHCP truyền bệnh, đồng thời chuồng trại chăn nuôi phải có vách ngăn từng khu vực chăn nuôi heo thịt, heo sinh sản, heo con… Đặc biệt, người dân nuôi heo phải thực hiện thời gian cách ly mỗi đợt nuôi từ 10 đến 15 ngày để vệ sinh chuồng trại, xử lý mầm bệnh, phun thuốc tiêu độc khử trùng.

Đối với đàn heo giống, người nuôi cần thực hiện nghiêm ngặt về kiểm soát con giống. Trong đó chú ý con giống phải sạch bệnh và xét nghiệm âm tính với bệnh DTHCP; người chăn nuôi cũng phải đảm bảo an toàn sạch bệnh từ các phương tiện, dụng cụ chăn nuôi… Đồng thời, trong quá trình nuôi bất cứ người ngoài nào tới từ vùng được biết có dịch bệnh DTHCP nên thực hiện nghiêm ngặt quy trình an toàn sinh học khi đến khu vực chăn nuôi khác...

Ông Lê Trung Hoàng khẳng định: “Khi bệnh DTHCP xuất hiện, tất cả các địa phương trên cả nước đều mong muốn vắc-xin phòng bệnh được chế tạo thành công và ngăn ngừa bệnh dịch tái phát khi đàn nuôi mới được tái đàn. Nhưng đến nay, vắc-xin phòng bệnh DTHCP chưa có nên việc ứng dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học là ưu tiên hàng đầu, cần nghiêm túc thực hiện. Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo hạn chế tái đàn tại địa phương từng diễn ra bệnh dịch; chỉ tái đàn ở khu vực kiểm soát được dịch bệnh, hết dịch và chưa xảy ra bệnh DTHCP, nhưng quá trình chăn nuôi phải thực hiện nghiêm túc biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học. TP Cần Thơ chưa thực hiện tái đàn đối với khu vực đã từng bị nhiễm bệnh DTHCP, đồng thời, thời gian tới thành phố sẽ giảm tỷ lệ chăn nuôi nhỏ lẻ mà hướng dẫn, vận động chăn nuôi tập trung, có quy mô lớn nhằm ứng dụng tốt giải pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi, ngăn ngừa DTHCP tái phát…”.

Bài, ảnh: HÀ VĂN