Cần Thơ nằm trong nhóm tỉnh thành có mức sinh thay thế thấp, với tỷ lệ 1,66 con/phụ nữ. Ngành Dân số thành phố đang tổng hợp dữ liệu để có căn cứ chính xác về thực trạng số con hiện có và số con mong muốn ở các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản, nhằm đưa ra các giải pháp hiệu quả, thúc đẩy đạt mức sinh thay thế 2,1 con/phụ nữ.
Cộng tác viên dân số huyện Thới Lai trò chuyện với chị em về thông tin chăm sóc sức khỏe sinh sản, kiến thức nuôi dạy con.
Năm 2016, mức sinh thay thế của Cần Thơ thấp, đạt 2,01 con; đến năm 2017 đạt 1,64 con và 1,66 con từ năm 2018 đến nay. Trong khi đó, mục tiêu của ngành Dân số là đến năm 2030, duy trì vững chắc mức sinh thay thế, bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con.
Vì vậy, ngành Dân số đã thực hiện nhiều giải pháp cải thiện mức sinh thay thế của các cặp vợ chồng, tập trung truyền thông về chính sách dân số và phát triển để vận động mỗi cặp vợ chồng sinh đủ 2 con. Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) thành phố thường xuyên thực hiện các đề tài nghiên cứu liên quan lĩnh vực này. Chi cục yêu cầu đội ngũ cán bộ, cộng tác viên dân số rà soát thông tin số con hiện có của nhóm đối tượng phụ nữ 18-49 tuổi ở từng xã, phường. Từ kết quả này, Chi cục sẽ tham mưu Sở Y tế thành phố xây dựng kế hoạch thực hiện mô hình xã/phường đạt chuẩn sinh đủ 2 con. Đồng thời, xây dựng các giải pháp phù hợp để tác động tích cực đến đối tượng, làm chuyển biến nhằm đạt mức sinh thay thế.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Đảnh, Chi cục Trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ TP Cần Thơ, cho biết: Từ khi thành phố thay đổi thông điệp truyền thông sang “Mỗi cặp vợ chồng nên sinh đủ 2 con”, nhận thức của cộng đồng chuyển biến rõ rệt, thể hiện qua tỷ lệ đối tượng sinh đủ 2 con ngày càng tăng, đồng thời, tỷ lệ sinh 1 con cũng giảm dần từng năm. Mặc dù thành phố đang ở mức sinh thay thế thấp, nhưng vẫn duy trì mô hình xã, phường không sinh con thứ 3 trở lên, với 79 địa phương đạt chuẩn nhiều năm qua. Đây là mô hình tác động mạnh mẽ đến nhận thức cộng đồng. Nhờ đó, năm 2020, Cần Thơ có tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên dừng ở mức 1,2% trong khi chỉ tiêu giới hạn sinh con thứ 3 của thành phố là dưới 2,4%. Nếu bỏ mô hình này, có thể nảy sinh thực trạng người đã sinh đủ 2 con tiếp tục sinh thêm, còn người chưa sinh đủ 2 con như thông điệp của chính sách dân số vẫn không muốn sinh nữa, ảnh hưởng rất lớn đến mức sinh thay thế cũng như cơ cấu dân số nước ta.
Qua đánh giá thực trạng về mức sinh thay thế của thành phố, Chi cục Dân số - KHHGĐ thành phố tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông về công tác dân số trong tình hình mới. Ngoài ra, phối hợp ban, ngành, đoàn thể các cấp tổ chức các buổi tuyên truyền với thông điệp “Mỗi cặp vợ chồng nên sinh đủ 2 con”. Đẩy mạnh việc chuyển nội dung truyền thông, giáo dục chính sách dân số từ KHHGĐ sang dân số và phát triển. Cán bộ chuyên trách dân số phối hợp cán bộ chương trình chăm sóc sức khỏe sinh sản tăng cường công tác tư vấn, tuyên truyền, vận động đối tượng trong độ tuổi sinh sản thực hiện đúng chính sách dân số. Đội ngũ cộng tác viên dân số tiếp cận tốt hộ dân cư, vận động cặp vợ chồng sinh 1 con sinh đủ 2 con, còn cặp đã đủ số con là 2 thì vận động không sinh nữa.
Bài, ảnh: THU SƯƠNG