Chế độ dinh dưỡng dư thừa chất béo và lối sống ít vận động dẫn đến gia tăng cholesterol là nguyên nhân của nhiều bệnh gây hại sức khỏe, tính mạng như nhồi máu cơ tim, nhồi máu não.

Bác sĩ CKII Lưu Ngọc Trân kiểm tra diễn tiến sức khỏe người bệnh điều trị tại khoa.

Bác sĩ CKII Lưu Ngọc Trân, Trưởng khoa Nội tiết, Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ cho biết, cholesterol là thành phần của màng tế bào, muối mật, các hormon sinh dục và hormon thượng thận trong cơ thể. Cholesterol được chuyên chở cùng với mỡ trung tính trong mạch máu đi khắp cơ thể. Bình thường, sự chuyên chở này thông suốt, nhưng nếu ăn quá nhiều chất béo, cơ thể sẽ dư cholesterol, đọng lại trong các mảng xơ vữa ở thành mạch máu khiến mạch máu bị tắc.

Theo BS CKII Lưu Ngọc Trân, tình trạng rối loạn lipid máu do cholesterol thường không có triệu chứng đặc trưng. Bệnh chỉ được phát hiện khi người xét nghiệm máu hoặc có biến chứng phải vào viện như: đột quỵ, bệnh mạch vành hoặc mạch máu ngoại biên. Các triệu chứng thường gặp chủ yếu của bệnh mạch vành như cơn đau thắt ngực; bệnh mạch máu não: thiếu máu não thoáng qua, mất trí nhớ, đau đầu; bệnh mạch máu ngoại biên chi dưới như bàn chân xanh hoặc trắng nhợt, chi lạnh, đau cách hồi, đau về ban đêm, hoại tử khô các ngón chân. Ngoài ra, các dấu hiệu tích lũy cholesterol như mảng u vàng trên da, mô mắt, gân cơ bàn tay, bàn chân,…

BS CKII Lưu Ngọc Trân cho biết, những yếu tố nguy cơ dẫn đến rối loạn lipid máu đó là người có tiền căn mắc bệnh đái tháo đường, hội chứng cushing, hội chứng thận hư, suy thận mạn, suy giáp hay người mắc các bệnh về gan. Ngoài ra, bệnh thường gặp ở những người béo phì, nghiện rượu, hút thuốc lá, thường xuyên bị stress… Tình trạng sử dụng lâu dài các thuốc ngừa thai, thuốc lợi tiểu, corticoid…, không tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa cũng tiềm ẩn nguyên nhân gây bệnh.

BS CKII Lưu Ngọc Trân ghi nhận, hiện nay, do người dân ít vận động, sử dụng nhiều thức ăn nhanh, nước uống có gaz hay các loại trà, cà phê, rượu bia..., khiến chế độ dinh dưỡng mất cân đối. Từ đó, dẫn đến tình trạng tăng cân, tăng đường huyết và rối loạn lipid máu, phổ biến cả ở giới trẻ. Theo bác sĩ Trân, phần lớn người bệnh rối loạn lipid máu đến điều trị khi đã ở giai đoạn trễ hoặc có biến chứng của những bệnh khác như viêm tụy cấp ở bệnh nhân nghiện rượu, đau thắt ngực do nhồi máu cơ tim, thiếu máu cục bộ cơ tim, đột quỵ não, hoại tử ngón chân... Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo, mọi người nên tầm soát sức khỏe định kỳ mỗi năm. Nếu lượng mỡ trong máu bình thường chỉ cần xét nghiệm 1 lần/năm; nếu tăng cao có thể kiểm tra mỗi 3-6 tháng/lần tùy theo chỉ định của bác sĩ.

Ngoài phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh cần thay đổi lối sống theo hướng tích cực để cải thiện sức khỏe. Thực hiện liệu pháp dinh dưỡng lành mạnh, hạn chế thức ăn chứa cholesterol có trong trứng, thịt mỡ, nội tạng động vật, dầu dừa, bơ, sữa béo. Ăn nhiều chất xơ giúp hạn chế ruột hấp thu cholesterol, có nhiều trong lúa mạch, đậu, trái cây, các loại rau. Bên cạnh đó, tăng cường hoạt động thể lực thường xuyên, liên tục; ngưng các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe như hút thuốc lá; tránh bị stress.

Bài, ảnh: THU SƯƠNG