Theo Ban Chỉ đạo 138 (BCĐ Phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc) TP Cần Thơ, tội phạm mua bán người (MBN) hiện nay hoạt động khép kín, sử dụng công nghệ thông tin với nhiều hình thức tinh vi. Thêm vào đó, tình trạng một bộ phận chị em chuộng lối sống vật chất nên rơi vào bẫy của đối tượng phạm tội, gây khó khăn đối với công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm MBN.

Những năm gần đây, TP Cần Thơ với dân số gần 1,3 triệu người thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài đến hợp tác nhiều lĩnh vực. Nhiều du khách nước ngoài đến tham quan, du lịch, sinh sống và làm việc tại thành phố. Yếu tố này tác động tích cực đến các hoạt động giao lưu dân sự của công dân. Quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài cũng ngày càng phát triển. Một số phụ nữ kết hôn với công dân ở các quốc gia và vùng lãnh thổ như: Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc… với nhiều mục đích khác nhau. Lợi dụng thực tế này, bọn tội phạm MBN lừa gạt, môi giới hôn nhân cho một số chị em nhằm mục đích mại dâm, bóc lột tình dục và sức lao động.

Thực hiện Chương trình 130/CP của Chính phủ giai đoạn 2011-2015, BCĐ 138 TP Cần Thơ nỗ lực trong công tác phòng, chống tội phạm MBN. Cùng với các biện pháp nghiệp vụ, các ngành, đoàn thể liên quan của thành phố cùng BCĐ 138 các quận, huyện phối hợp tuyên truyền và tổ chức các hoạt động, giúp người dân nâng cao tinh thần cảnh giác phòng, chống tội phạm và bài trừ tệ nạn xã hội. Giai đoạn này, thành phố chưa phát hiện đường dây tổ chức MBN ra nước ngoài. Tuy nhiên, theo BCĐ 138 thành phố, tình trạng MBN đã và đang trở thành vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng đạo đức lối sống, xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự và nhân phẩm phụ nữ Việt Nam. Tội phạm MBN hoạt động lén lút, có tổ chức và cấu kết, móc nối với chủ chứa môi giới trong và ngoài nước. Phổ biến nhất vẫn là một số đối tượng người Việt Nam móc nối với một số đối tượng người nước ngoài hoặc người Việt Nam sinh sống, làm ăn buôn bán ở nước ngoài, trở về nước móc nối với số đối tượng để hoạt động MBN.

Nạn nhân mà đối tượng này nhắm đến là phụ nữ, trẻ em gái. Đối tượng lợi dụng những người ở vùng nông thôn, vùng ven, ít va chạm ngoài xã hội, có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, thiếu việc làm để MBN. Thông qua gia đình, người quen của nạn nhân, đối tượng hứa hẹn giúp đỡ tìm việc làm ổn định, có thu nhập cao ở thành phố, hoặc lấy chồng là người nước ngoài có kinh tế khá giả để có điều kiện giúp đỡ gia đình được sung túc hơn. Còn ở khu vực thành phố hoặc thị trấn, các đối tượng tìm những cô gái trẻ thích đua đòi, hưởng thụ cuộc sống vật chất nhưng lười lao động, rủ rê họ đi tham quan, du lịch nước ngoài. Sau khi lừa nạn nhân ra nước ngoài, đối tượng bán họ vào các động mại dâm hoặc gả bán cho một số gia đình làm nô lệ tình dục.

Giai đoạn 2011-2015 (tính đến đầu tháng 11-2015), lực lượng chức năng của TP Cần Thơ phối hợp tiếp nhận và giải cứu 24 phụ nữ bị mua bán trở về. Số chị em này bị các đối tượng phạm tội dụ dỗ bán sang Malaysia, Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan, Nga để bóc lột tình dục, sức lao động, đẻ thuê. Theo thống kê của Sở Tư pháp TP Cần Thơ, khoảng 2 năm trở lại đây, số phụ nữ kết hôn với người nước ngoài trên địa bàn TP Cần Thơ đã giảm. Bà Diệp Thị Thu Hồng, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Cần Thơ, cho biết: "Hội Phụ nữ thành phố thường mở các lớp trang bị kỹ năng cho các cô dâu chuẩn bị kết hôn với người nước ngoài. Phần lớn là phụ nữ các tỉnh lân cận, rất ít phụ nữ TP Cần Thơ tham gia".

Tuy có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến thực trạng trên nhưng phổ biến là hầu hết chị em còn tư tưởng lấy chồng nước ngoài sẽ nhanh chóng có cơ hội đổi đời, hưởng thụ đời sống kinh tế, vật chất xa hoa. Theo thống kê của ngành chức năng, riêng quận Thốt Nốt hiện có 2.414 phụ nữ lấy chồng nước ngoài, chủ yếu là Đài Loan, Hàn Quốc. Những cuộc hôn nhân không tình yêu, ẩn chứa sự toan tính dẫn đến bi kịch những cái chết tức tưởi, thương tâm của một số cô dâu Việt Nam xảy ra thời gian qua. Cũng theo Cơ quan điều tra Công an TP Cần Thơ, phần lớn những nạn nhân được tiếp nhận và giải cứu có sức khỏe kém, mắc nhiều bệnh xã hội. Nguyên nhân là do nạn nhân bị ép sử dụng ma túy đá để bóc lột lao động tình dục.

Có thể thấy, dù bị dụ dỗ, lừa gạt mua bán ở bất kỳ hình thức nào, hậu quả chị em phải gánh rất nặng nề cùng sự mất mát và đau thương không gì bù đắp được. Vì thế, bên cạnh vai trò, nhiệm vụ của ngành chức năng, chính quyền địa phương, mỗi người dân cần đề cao cảnh giác để bảo vệ bản thân, người thân, nhất là những phụ nữ trẻ. Không nghe theo những lời dụ dỗ có việc làm ổn định, thu nhập cao trong khi bản thân không có trình độ, tay nghề để đối tượng MBN lừa gạt. Dù hoàn cảnh khó khăn, chỉ cần chị em nỗ lực lao động bằng ý chí, sức lực bản thân đều có cơ hội vươn lên đổi đời, làm chủ cuộc sống.

Thảo Mộc